Παχυσαρκία είναι η υπέρμετρη και παθολογική αύξηση της ποσότητας του σωματικού λίπους στο ανθρώπινο σώμα και ορίζεται ως η αύξηση του BMI (Body Mass Index) πάνω από 35. Η παχυσαρκία έχει ως συνέπεια την αύξηση του σωματικού βάρους και σήμερα αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα διατροφικά προβλήματα για τις προηγμένες κοινωνίες. Η παχυσαρκία κατά κανόνα οφείλεται σε αυξημένη πρόσληψη θερμίδων από τις τροφές, σε συνδυασμό με την έλλειψη άσκησης και κατανάλωσης θερμίδων.
Ποια είναι τα αίτια;
Η αιτιολογία της παχυσαρκίας είναι πολυπαραγοντική και σίγουρα γενετική. Παράγοντες που οδηγούν σε παχυσαρκία είναι: Γενετικοί, Οικογενής παχυσαρκία, Διατροφικές συνήθειες (π.χ. λίγα και μεγάλα γεύματα), Μειωμένη φυσική δραστηριότητα, Λήψη φαρμάκων, Ψυχολογικοί παράγοντες. Η παχυσαρκία είναι αποτέλεσμα της αυξημένης θερμιδικής πρόσληψης σε συνδυασμό με μειωμένη ενεργειακή κατανάλωση μέσω της άσκησης. Ο σύγχρονος αστικός τρόπος ζωής ευνοεί αυτήν τη δυσαναλογία.
Πρόκειται για ασθένεια;
Μόνο η παχυσαρκία χωρίς άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες όπως είναι η στεφανιαία νόσος, η αρτηριακή υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης δεν επιβαρύνει από πλευράς πρόγνωσης το άτομο, άρα δεν είναι ασθένεια.
Ποια νοσήματα μπορεί να προκαλέσει ;
Η παχυσαρκία θεωρείται σήμερα μέρος του λεγόμενου μεταβολικού συνδρόμου και ευνοεί την εμφάνιση καταστάσεων όπως του σακχαρώδη διαβήτη, της αρτηριακής υπέρτασης, της υψηλής χοληστερίνης και τριγλυκερίδιων, των χαμηλών επιπέδων της “καλής” HDL χοληστερόλης. Ως αποτέλεσμα συμβάλλει στην ανάπτυξη αρτηριοσκλήρυνσης και δημιουργίας στεφανιαίας νόσου, καρδιακής ανεπάρκειας, αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Η εκδήλωση αιφνιδίου θανάτου αυξάνει στο παχύσαρκο άτομο κατά 40 φορές σε σχέση με το φυσιολογικό.
Τρόποι αντιμετώπισης
Κύριος στόχος της θεραπευτικής αντιμετώπισης της παχυσαρκίας παραμένει η απώλεια βάρους, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη δημιουργία αρνητικού ισοζυγίου ενέργειας. Είναι λάθος να καταφύγει ο παχύσαρκος σε χειρουργική ή φαρμακευτική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, προτού αποτύχει η φυσική προσπάθεια, γιατί οι μέθοδοι αυτές δεν στερούνται σοβαρών παρενεργειών, που πολλές φορές θέτουν σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή του παχύσαρκου. Πριν “ενοχοποιηθεί” ένα παχύσαρκο άτομο για τον τρόπο ζωής του, πρέπει να αποκλεισθούν σπάνιες παθολογικές περιπτώσεις, όπως π.χ. υποθυρεοειδισμός, πολυκυστικό σύνδρομο ωοθηκών κ.ά.